‘Perspectief voor jongeren is zó belangrijk, en daar voelen we ons bij Albeda verantwoordelijk voor.’ Rachel Tak spreekt vol passie over haar rol binnen de onderwijsinstelling. Als adviseur sociale veiligheid waakt ze dagelijks over de veiligheid op en rond de verschillende locaties, waarbij het welzijn van zowel de leerlingen als werknemers haar aan het hart gaat. We spreken over het trainen van docenten, politie op de koffie en leerlingen als beveiligers.
Rachel is al ruim dertien jaar werkzaam bij Albeda. Als zij-instromer vanuit de horeca leek het haar prachtig om haar jarenlange kennis van het vak over te dragen aan jongeren. Zo’n negen jaar later – en een pedagogisch-didactisch getuigschrift verder – zit Rachel nog altijd goed op haar plek: ‘Ik heb de mooiste baan van Albeda! Dat zeg ik elke dag.’
Veiligheid op school
Waar Rachel zich in het begin voornamelijk bezighield met coronameldingen en gebouwinrichtingen, zijn er de afgelopen jaren grote stappen gezet op het gebied van sociale veiligheid. Samen met haar collega’s Dirk Jan Verstraten (coördinator integrale veiligheid) en Rateb Abawi (Strategisch Adviseur en Woordvoerder) vormt zij de Veiligheidsdriehoek van de Albeda scholen.
Ondermijning is een groeiend probleem binnen de maatschappij, en Albeda vormt daarop geen uitzondering. ‘Het is de maatschappij in het klein,’ zo stelt Rachel. ‘Alles wat in de maatschappij speelt, zien we terug binnen Albeda.’ Om dit aan te pakken heeft de Veiligheidsdriehoek besloten het personeel bij te scholen over ondermijning: ‘Dirk Jan en ik hebben de afgelopen twee jaar alle collega’s van Albeda onderwezen over ondermijning en hoe hiermee om te gaan.’
Het uitgangspunt: signaleren dat iemand op het punt staat om een verkeerde keuze te maken, zodat leerlingen kunnen worden begeleid voordat ze die keuze maken. ‘En wij denken dat hierin een hele belangrijke rol is weggelegd voor ons als school. Wij kunnen heel goed veranderingen in aanwezigheid, gedrag of uiterlijke kenmerken herkennen, maar dan moet iedereen wel weten waar ze op moeten letten.’
‘Als adviseur sociale veiligheid mag ik me elke dag bezighouden met het gevoel van veiligheid. Binnen 26 locaties, voor 31.000 leerlingen en 2.500 medewerkers. Ik kijk naar hoe we de omstandigheden zo goed mogelijk met elkaar kunnen inrichten dat we onze leerlingen naar een diploma kunnen krijgen.’
Pedagogische vaardigheden
Rachel besteedt veel tijd aan het trainen van haar collega’s, van beveiligers tot docenten, met een sterke nadruk op pedagogische vaardigheden. ‘Je hoeft geen pedagoog te zijn, maar binnen Albeda willen we dat elke medewerker beschik over pedagogische vaardigheden. Hoe ga je om met leerlingen, hoe maak je contact, en hoe bouw je een professionele relatie op? Hoe zorg je dat een student zich gezien en welkom voelt? Want ze mogen er zijn! En als we ze dan zien, hoe brengen we over dat we ze heel graag kunnen en willen helpen?’
Leerlingen werken mee aan veiligheid
Albeda leerlingen zijn onderdeel van het veiligheidsbeleid en daar is Rachel trots op. Leerlingen van de opleiding Beveiliging worden actief ingezet in het handhaven van de veiligheid. Hun praktijkles bestaat onder andere uit het uitvoeren van visitaties bij de ingangen van de schoolgebouwen. ‘Dit creëert niet alleen extra handen en ogen voor ons, maar daarnaast is het ook de meest realistische context waarin ze kunnen worden opgeleid. Daarbij werkt het heel de-escalerend, omdat de leerlingen die worden gecontroleerd oprecht enthousiast zijn. Tijdens het uitvoeren van de visitaties heerst er wederzijds respect en ontstaan er onderling toffe gesprekken, wat prachtig is om te zien.’ De visitaties hebben daarnaast ook een signalerende functie naar jongeren met andere intenties dan alleen een opleiding volgen, meent Rachel: ‘Deze jongeren zien dat er op ze wordt gelet. En als ze misschien per ongeluk of expres iets mee willen nemen naar school dan gaat dat niet, want het kan zomaar zijn dat ze de tas moeten leeghalen.’
Bouwen aan een fundament
In de bijna veertien jaar die ze nu bij het Albeda werkt, heeft Rachel wel het een en ander zien veranderen. Is er een verharding van de straatcultuur, zijn er meer problemen dan vroeger of is het beleid nu meer gericht op het herkennen van deze problemen? ‘Ik denk dat als je 30 jaar teruggaat in de tijd, er ook vechtpartijtjes waren, of dat er weleens iemand een mes bij zich had. Wat ik vooral merk is dat er toen meer ruimte was voor positieve tijdsbesteding, wat nu voor een belangrijk deel is wegbezuinigd.’
‘Wij zien dat perspectief voor jongeren echt onwijs belangrijk is. Als jongeren geen perspectief meer zien en voelen, is de kans zo groot dat ze de verkeerde kant op glijden. En juist daarom is het zo belangrijk om de banden aan te halen met wat er wél is. Onze samenwerking met Stichting Jongerenwerkers Op Zuid (JOZ) is heel belangrijk. Als het een van onze leerlingen door welke omstandigheid dan ook even niet lukt om de opleiding af te ronden, dan geven we dit door aan JOZ. Zo zorgen we er samen voor dat ze in ieder geval gezien blijven worden, ook buiten school.’
Politie op de koffie
Een andere partner waarmee Rachel samen met haar collega Dirk Jan het contact heeft versterkt, is de politie. Bij Albeda vinden ze het belangrijk dat er goed contact is met de wijkagenten en het beeld van de politie positief te laden. ‘We hebben graag dat de politie even een kopje koffie bij ons komt drinken, en niet dat ze hier alleen zijn omdat er gedoe is. We willen onze leerlingen leren dat het heel normaal is om gewoon contact te hebben met de politie, ook als jongeren door bepaalde ervaringen een wat negatiever beeld hebben.’
Voor elke Albeda locatie in Rotterdam is nu een wijkagent als contactpersoon. En in de gebieden IJsselmonde en Feijenoord is nu ook intensief contact met de jeugd coördinatoren van de politie. In Rotterdam zijn hier tussen scholen, de gemeente en de politie afspraken over gemaakt. Deze afspraken passen goed bij Rachels beleid, dat zich ook sterk richt op externe partners. Beleid dat ze van plan is nog wel een tijdje uit te voeren. Rachel zit heel fijn op haar plek, en is niet van plan weg te gaan. ‘Ik wil heel graag dat wij als Albeda – maar ook samen met onze partners zoals Stichting JOZ, de gemeente, politie en de wijkteams – elke dag kunnen bouwen aan een fundament bij een jongere. Als dit fundament dan over vijf jaar de basis is van een prachtig bouwwerk, dan vind ik dat we het onwijs goed met elkaar doen. En voor het bouwen van dit soort fundamenten wil ik me nog heel lang blijven inzetten.’
Dit artikel stond in de Geweldig Rotterdam nieuwsbrief van mei 2024. Niks meer missen? Meld je aan voor de nieuwsbrief.
