‘Je moet Moeder Theresa denken, maar commercieel handelen’
Hilal Makhoukhi (45) spreekt snel en bevlogen over zijn bedrijf, CurrentWerkt, in 2022 winnaar van zowel de LEF-prijs als de Nieuwe Helden prijs. Ontvangen uit handen van de burgemeester. Technisch gezien is CurrentWerkt een uitzendbureau, maar in de praktijk is het bedrijf veel meer dan dat: ‘Het uitzenden is een instrument voor voormalig gedetineerden die niet makkelijk aan een baan komen. Naast werk bieden we hulp bij schulden, bij mentaal welzijn en bij technische ontwikkeling. We zorgen daarmee voor een stukje inclusie van een vergeten doelgroep. Maar, en dat vind ik belangrijk om te onderstrepen, wij houden niet van een zielig verhaal van ‘geef iedereen een kans.’ Wij zien het als: de maatschappij mist een kans door deze doelgroep te vergeten. Door ze niet aan te nemen.’
Ervaringsdeskundige
Naast gedetineerden helpt CurrentWerkt ook met statushouders en kandidaten die een langere tijd om wat voor reden dan ook niet hebben gewerkt. Het idee kreeg Hilal toen hij zelf net uit de gevangenis kwam. Hij kreeg een baan op de afdeling personeelszaken bij een grote werkgever. ‘Ik kan goed praten, dus ik kreeg al snel die kans.’ Vreemd genoeg begon Hilals begeleider van de reclassering vragen te stellen aan de werkgever: waarom gingen zij op zo’n hoog niveau in de organisatie met een ex-gedetineerde in zee? Hilal: ‘Mijn begeleider wilde dat ik simpelweg in een kringloopwinkel ging werken. Dat is makkelijk. Maar dat is ook de omgekeerde wereld natuurlijk.’ Dit proces moet beter, dacht Hilal. ‘Die frustratie heb ik omgezet in brandstof. Bedrijven willen echt wel werken met jongeren uit de detentie, maar de vraag is altijd: wie gaat ze begeleiden? Daarom ben ik vier en een half jaar geleden begonnen met CurrentWerkt. We zaten toen in Hoogvliet tegenover de Stadsgevangenis – een symbolischere plek kun je niet bedenken.’
Loods op Zuid
Tegenwoordig zijn meer dan honderd werkgevers aan CurrentWerkt verbonden. Al een paar honderd man is aan het werk – mét vast contract. ‘En niet de minste werkgevers: RET, BAM, Heijmans, grote namen.’ Dat het zo goed gaat, komt ook door de nauwe samenwerking met de gemeente Rotterdam. Zelf werkt Hilal met zo’n tien collega’s, die in de gevangenissen mensen spreken over hun toekomstplannen na het uitzitten van de gevangenisstraf. ‘Als ze willen werken komen ze bij ons in ‘de loods’ in Rotterdam-Zuid terecht, waar we ze verbinden aan een begeleider. Daar kunnen ze dan een paar maanden aarden en technieken aanleren. Ik zeg altijd: als je een paar jaar niet gevoetbald hebt, kan je ook niet meteen een hele wedstrijd op topniveau spelen. Dan ga je eerst hard trainen om conditie op te bouwen. Dat doen wij in de loods. We begeleiden ze op gebieden als welzijn, maar we leren ze bijvoorbeeld ook om computers te demonteren. Zo proberen we die jongens een vak te leren. Van isolatie tot zonnepanelen en laadpalen. Echte productie, doelstellingen maken, dingen afkrijgen, met opdrachtgevers aan de slag. En dan is het een kwestie van uitstromen naar een gekoppelde werkgever en aan de bak.’
Broodje Brave Burger
CurrentWerkt probeert op deze manier een band aan te gaan met de jongens. ‘Die mensen komen uit de gevangenis zonder auto, zonder rijbewijs, zonder huis, maar vaak mét schulden. Die problemen tackelen we. Zij hebben alle vertrouwen in het systeem verloren. Wij proberen hen dat vertrouwen weer terug te geven. Vertrouwen is de basis.’ Dat doet CurrentWerkt in de loods dus op allerlei manieren. Een van die manieren is horeca. Er werken elke dag zo’n zestig man in de keuken, en daar bereiden ze o.a. broodjes voor bedrijven voor. Een broodje ‘brave burger’ bijvoorbeeld. Of een ‘Ik wil m’n advocaatbroodje’ en een broodje ‘Ik heb het echt niet gedaan’. ‘Ludieke namen om het luchtig te houden’, grapt Hilal.
Commerciële instelling
‘Maar het gebrek aan vertrouwen bij kandidaten in het systeem los je uiteindelijk op door je commercieel op te stellen. We zijn een bedrijf, en die beleving moet je meegeven als je wil dat kandidaten doorgroeien naar betaald werk. Wij moeten gewoon knallen. Moeder Theresa-denken, commercieel handelen. We hebben hier gelukkig sterke voorbeeldrollen als coaches, echte zwaargewichten. Dat zijn mensen die weten hoe de struggle is, die zelf alle smoezen al hebben gebruikt. Van hen nemen kandidaten echt wel aan wat ze zeggen.’
Toekomst van CurrentWerkt
CurrentWerkt gaat uitbreiden naar Rotterdam-Noord, naar de Van Nelle fabriek, tegenover de Schie-gevangenis. ‘Ook symbolisch dat we weer op eenzelfde soort plek zitten als waar we begonnen, tegenover een gevangenis.’ Uiteindelijk wil Hilal naar meerdere steden trekken. ‘De Rotterdamse aanpak brengen, mouwen opstropen, laten zien wat we zeggen. Geen woorden maar daden – cliché, maar zo is het wel.’
