Klopt het draaiboek? Met welke onderwerpen bedienen we onze luisteraars? Welke gasten verdienen een plekje in de uitzending? En hoe komen we in hemelsnaam met hen in contact? Wie belt wie en wie doet wat? En waarom is de koffie koud? Het moge duidelijk zijn, het leven van een eindredacteur bij een landelijke radiozender gaat niet over rozen. Jeansen Djaoen kan erover meepraten. Hij vervult deze functie bij FunX en is een regelneef pur sang. Vroeger regelde hij ook van alles, zij het aan de zelfkant van de samenleving. Het lidmaatschap van een bende ontsierde zijn jeugd, met alle gevolgen van dien. Maar wat waren die gevolgen? En hoe slaagde hij erin zich aan de bende te onttrekken en zijn leven op het rechte pad te krijgen?
School
“Ik groeide op in een achterstandsbuurt in Rotterdam-Noord, maar daarom belandde ik niet op het slechte pad. Integendeel, ik kon goed leren en ging met Havo/VWO advies naar de middelbare school. Dit was een witte school, zogezegd. Als Antilliaanse Nederlander kreeg ik daar dikwijls met discriminatie te maken. Om een voorbeeld te noemen: een leraar schold me uit voor zwarte. De schoolleiding deed daar verder niks mee. Iedereen hield elkaar de hand boven het hoofd. Toen besloot mijn moeder mij op een andere school te plaatsen. Dat was een vmbo-school. Daar werd ik niet gediscrimineerd, maar het niveau was beduidend lager dan ik gewend was. Ik begon me dus te vervelen. En dat was precies de tijd dat waarin ik langzaam maar zeker de criminaliteit in rolde.”
Volleyballen met Holleeder
“Hoe ik in de criminaliteit terechtkwam? Stapje voor stapje. Het begon met het stelen van fietsen en scooters, dat deed ik samen met een clubje vrienden uit de buurt. Die buit verkochten we in rijkere wijken. Zo kwamen wij aan geld. Vervolgens gingen we auto’s openbreken om de radio’s te stelen. Daarbij sloten we ons aan bij een jeugdbende. Die groep was in meer wijken in Rotterdam vertegenwoordigd. In het weekend kwamen al die wijkgroepjes bij elkaar in het centrum. Binnen zo’n groep ontstaat er een zekere dynamiek, de drempel wordt als het ware steeds lager gelegd. Dus het ging van kwaad tot erger. Ik raakte betrokken bij een gewapende overval op een snackbar. Dat kwam me op een gevangenisstraf van twee-en-een-half jaar te staan. Ik kwam in de PI in Vught terecht, waar ik tussen zware criminelen terechtkwam. Bij Willem Holleeder bijvoorbeeld. Daar speelde ik partijtjes volleybal mee.”
Mijn moeder
“Een paar maanden na mijn vrijlating was het weer raak. Een gewapende straatoverval dit keer. Hiervoor kreeg ik een gevangenisstraf van drie jaar. Toen ik voor de eerste keer de cel in ging, bezwoer mijn moeder dat ze nooit meer op bezoek zou komen als het nog eens zou gebeuren. En toen het dus toch nog een keer gebeurde, kwam mijn moeder natuurlijk gewoon weer op bezoek. Zo zijn moeders nu eenmaal. Niettemin zag ik hoeveel pijn ik haar deed. Dat is het moment dat er een knop is omgegaan. Ik ben gaan studeren, haalde mijn ondernemersdiploma en VCA in de gevangenis en besloot er alles aan te doen om een ander pad in te slaan zodra ik vrij zou komen.”
Vertrouwen
“De weg naar de redactiekamer van FunX begon met het maken van filmpjes. Ik ging met een paar vrienden de stad in om reportages te produceren. Dat ging best goed. We werden zelfs herkend op straat. Op een goede dag attendeerde iemand mij dat ze bij FunX mensen zochten. Ik stuurde de eerlijkste sollicitatiebrief ooit. Ik biechtte werkelijk alles op: mijn tijd in de gevangenis en de redenen waarom ik tot twee keer toe was veroordeeld. Normaal gesproken kun je die baan dan wel op je buik schrijven. Maar er was iemand bij FunX die het met mij aandurfde, die potentie in mij zag en die mij vertrouwde. Ik werk er nu al jaren en ben binnen de organisatie doorgegroeid naar eindredacteur. Als ik dat stukje vertrouwen destijds niet had gekregen, dan was ik nooit zover gekomen.”
Keerpunten
“Terugkijkend op mijn leven zijn er een aantal keerpunten geweest, zowel in negatieve als in positieve zin. Discriminatie op school en het daarmee samenhangende vertrek naar een school met een lager leerniveau was in zekere zin een keerpunt. Maar ook opgroeien in een wijk zonder perspectief. Althans, er was wel perspectief, maar zo voelde het niet. Wij dachten dat criminaliteit de enige manier was om verder te komen in het leven. Mijn eerste periode in de gevangenis was een keerpunt in negatieve zin. Ik leerde daar jeugdbendes uit andere delen van Nederland kennen, uit Tilburg bijvoorbeeld. Zo kon het gebeuren dat een Rotterdamse bende de banden met hun Tilburgse collega’s aanhaalden in een gevangenis in Vught. Anderszins was de invloed van mijn moeder een omslagpunt in positieve zin. En het stukje vertrouwen dat ik bij FunX kreeg natuurlijk ook.”
Wapens op straat
Als journalist is Jeansen goed op de hoogte van de messenproblematiek in zijn stad. Desgevraagd geeft hij zijn visie op de wortels van dit probleem: “Het is tijd voor een mentaliteitsverandering. Jongeren worden te vaak afgerekend op de buurt waar ze wonen, hun etniciteit en of ze al dan niet een strafblad hebben. Dat doet iets met je, zeker wanneer je een tiener bent. Stel je komt uit IJsselmonde. Als je dit aan anderen vertelt, dan krijg je te horen dat je in een levensgevaarlijke buurt woont. Jonge jongens gaan daarin mee en kopen een mes om zich te beschermen. Daarbij zijn goede rolmodellen ongelofelijk belangrijk. Veel jongetjes denken dat je alleen geld kunt verdienen als profvoetballer of als rapper. En als je die talenten niet hebt, dan is criminaliteit de enige optie. Daarom is het belangrijk dat ze zien dat er zoveel andere manieren zijn om succesvol te worden in het leven. Mijn loopbaan bij FunX is daar een treffend voorbeeld van.”
Hoe kunnen jongeren inzien dat er meer manieren zijn om geld te verdienen, los van rapper of profvoetballer worden? Enkele tips:
- Laat jongeren kennismaken met goede rolmodellen uit meerdere hoeken; zoals theater, radio, ondernemerschap en onderwijs.
- Talentontwikkeling: laat jongeren door middel van activiteiten uitzoeken waar hun talenten liggen en waar ze plezier uit halen.
- Toon het belang van een studie en de diversiteit van beschikbare opleidingen; er is voor ieder wat wils!
