Wat is het? - Geweldig Rotterdam

Jij hebt geen mes nodig, Rotterdam heeft jou nodig

Al geruime tijd is het bezit van messen onder jongeren een zorgelijke ontwikkeling. Zo ernstig dat ouders, onderwijzers, wijkagenten, zorgprofessionals, politici en anderen zich hierover steeds meer zorgen maken.

Nieuwsmedia spelen hier snel op in, vergroten geweldsincidenten uit en vergroten de aandacht voor dit fenomeen. Terwijl de realiteit vaak anders is dan krantenkoppen doen vermoeden en er meestal een genuanceerder verhaal te vertellen is. Het gaat er niet om dit fenomeen van messenbezit te relativeren of kleiner te maken. Het gaat om de juiste context en realistisch perspectief, alsmede om het serieus nemen van de ongerustheid in de samenleving.

De zorgen zijn duidelijk, maar de jongeren die met een mes over straat gaan zien dit anders. Het hebben van zo’n wapen verleent status, geeft een veilig gevoel. Echter, het dragen van een mes leidt ook ongewild tot gebruik en maakt slachtoffers. Want simpel: als je er geen bij je draagt, kun je hem ook niet gebruiken. Overigens, de meeste jongeren hebben geen mes!

Het hebben en eventueel gebruiken van messen is een fenomeen dat dieperliggende oorzaken kent. Die factoren worden steeds meer via onderzoek verkend en gedefinieerd. Nieuwe inzichten en ontwikkelingen gaan we daarom nadrukkelijk verzamelen en een plek geven in onze aanpak. Straatcultuur heeft bijvoorbeeld negatieve effecten op gedrag en belevingswereld van jongeren. Dit wordt versterkt door sociale media en het bovengemiddeld veel tijd doorbrengen achter beeldschermen. Tegelijk zijn de social media zo invloedrijk dat deze een plek in Geweldig Rotterdam zullen krijgen.

Partners

Al met al een probleem dat complex is en daarom ook vanuit verschillende invalshoeken wordt aangepakt. Door ouders binnen de opvoeding, met het onderwijs voor passende opleidingen en door inzet van jongerenwerk en politie. Met de partners gemeente Rotterdam, HALT, Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond, JOZ, Openbaar Ministerie, Politie, Raad voor de Kinderbescherming, Reclassering Nederland, RET en het Zorg en Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond vormen we een coalitie. En die coalitie groeit. Met verontruste ouders, onderwijzers, zorgprofessionals en politici. En gelukkig sluiten jongeren zelf ook aan.

Samen gaan we een gedragsverandering realiseren. Met als resultaat: minder messen, minder incidenten, minder slachtoffers zodat meer jongeren kunnen meedoen in de maatschappij. Primair richten we ons op 12 tot 18-jarigen Rotterdammers, hun ouders, familie en kennissen. En op de samenleving die zich ongerust maakt over dit ongewenste fenomeen.

Twee kanten

Onze campagne kent twee kanten, twee gezichten. De eerste ziet u hier: Geweldig Rotterdam. Gericht op alle professionals en betrokkenen die de schouders onder de aanpak van dit probleem zetten. Met hen maken we een sterke, geloofwaardige coalitie die oog heeft voor alle aspecten en factoren die leiden tot dit ongewenste gedrag. Onder de paraplu ‘Geweldig Rotterdam’ zetten we ons met zijn allen in op een fijnere stad voor iedereen. Zonder messen, zonder geweld, een plek waar iedereen zich veilig, gezien en gewaardeerd voelt.

De andere kant is de uitnodiging naar jongeren die zich niet gezien en gewaardeerd voelen en die zelf geen perspectief zien. Zij laten zich graag verleiden door symbolen en beelden die ze op straat en via sociale media verzamelen. We willen hen overtuigen dat ze ertoe doen in Rotterdam met de boodschap: ‘Rotterdam heeft jou nodig’. Deze uitnodiging vormt een aanmoedigende belofte aan de jongeren met als afspraak: geen messen!

Drijfveren

Want waarom heeft een deel van de jongeren een mes? Uit diverse onderzoeken blijkt, dat veel jongeren er status aan ontlenen: het is stoer een mes te hebben. Tegelijk is er angst. Angst voor onveilige situaties en confrontaties. Op straten, op het plein, in de tram.

Veel jongeren besteden per dag zo’n 7 uur aan activiteiten op een beeldscherm. Filmpjes, games, chatten. Hun leefwereld is dus voornamelijk online en daar is de kans op interactie met steeds meer en grovere voorbeelden van geweld, messen, ganggeweld. Activiteiten die ouders en andere volwassenen niet kennen en ook geen weet van hebben. Online wordt een sfeer gecreëerd die zorgt voor onrust ‘op straat’.

Jongeren zoeken naast de social media contacten en vertier op straat, voetbalveldjes en pleinen. Dit geeft identificatie met een plein, een wijk, een postcodegebied en leidt tot het vormen van groepen. En juist in die groepen is de druk voor risicovolle gedragsuitingen aanwezig. Zeker in combinatie met de online wereld. Messenbezit is er hier één van.

Factoren en kenmerken

Er zijn ook enkele opvallende elementen die we vaak terugzien bij messenbezit. Allereerst die van kwetsbaarheid: multi-problematiek, gemankeerde gezinssituatie, slechte huisvesting in slechte buurten. Ten tweede een gebrek aan een reëel perspectief: wat wil ik worden, wat zijn mijn competenties en wat ga ik doen? Ten derde: wantrouwen richting de overheid middels het koesteren van complotgedachten en anti-gezag gevoelens.

Uiteraard is dit niet representatief voor alle Rotterdamse jongeren. De meesten doen het goed, zitten op school, doen een opleiding, hebben een baan, kortom werken aan hun toekomst. En hebben geen mes op zak!

Uitnodigend

We richten ons juist op die jongeren die niet zo sterk geloven in hun toekomst, die menen dat ze minder perspectieven hebben. Denken dat ze er niet toe doen, zich vaak onveilig voelen en daarom maar een mes dragen. Niet om echt te gebruiken, wel omdat ze denken dat het hoort of omdat het een gevoel van veiligheid of zelfvertrouwen geeft.

Met ‘Geweldig Rotterdam’ en ‘Rotterdam heeft jou nodig’ gaan we minimaal tot 2022 aan de slag. Als een sandwichformule. Met een coalitie van professionals en betrokkenen, maar ook door naar jongeren te luisteren en samen met die jongeren te werken aan perspectief, eigenwaarde en geloof in jezelf. Samen halen we de ruwe kanten eraf en werken we aan een positieve en eerlijke boodschap.

We zijn ervan overtuigd dat we op deze wijze messenbezit terugdringen en de verontrusting in de samenleving verminderen. We roepen iedereen mee te doen. Want Rotterdam is geweldig!